Sữa mẹ là thức ǎn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, là tiêu chuẩn vàng đem lại nhiều lợi ích cho sự phát triển trí não (trí nhớ và khả năng học hỏi), hỗ trợ chức năng miễn dịch cũng như phát triển chiều cao, cân nặng. Trong sữa mẹ còn có các dưỡng chất cần thiết giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.
Trong số các chất dinh dưỡng đa lượng trong sữa mẹ thì 2’-FL HMO (human milk oligosaccharides) nhiều thứ 3 (8%), hơn cả protein, chỉ sau lactose và chất béo. Có 200 loại HMO chính trong sữa mẹ. 2’-FL HMO có vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, đặc biệt là duy trì sự khỏe mạnh của hệ vi sinh đường ruột. 2’-FL HMO có vai trò đặc biệt giúp tăng cường hoạt động của hệ thống miễn dịch giảm tình trạng nhiễm trùng nói chung và nhiễm khuẩn đường hô hấp vốn là các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ. Chính vì vậy, các nhà khoa học đã dành rất nhiều năm nghiên cứu tìm cách bổ sung 2’-FL HMO vào sữa dành cho trẻ em, mang lại cơ hội tăng cường hệ miễn dịch cho những trẻ em không có điều kiện bú sữa mẹ.
Cha mẹ nên làm gì để xây dựng hệ miễn dịch cho trẻ?
Hệ miễn dịch của trẻ phát triển nhanh chóng trong giai đoạn đầu đời và bất kỳ người mẹ nào cũng mong có thể bảo vệ bé yêu của mình tốt nhất, bằng cách xây dựng cho con một hệ miễn dịch khỏe mạnh. Đối với trẻ sơ sinh, dinh dưỡng tốt nhất là sữa mẹ - đó luôn là tiêu chuẩn vàng về dinh dưỡng cho sự phát triển của bé. Tôi khuyến khích các bà mẹ nên cho con bú sữa mẹ càng lâu càng tốt. Với những trường hợp mẹ không có sữa hoặc do điều kiện nào đó, trẻ không được bú sữa mẹ thì mẹ nên chọn bổ sung cho trẻ, sữa công thức được bổ sung 2’-FL HMO để giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ sự phát triển của trẻ.
Trên thực tế, vai trò của 2’-FL HMO đã được chứng minh thông qua kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy ở trẻ dùng sữa công thức chứa 2’-FL HMO giảm 66% nhiễm trùng hô hấp, 52% các bệnh lý nhiễm trùng nói chung, giảm 36% tình trạng đau quặn bụng so với sữa công thức không có bổ sung 2’-FL HMO. Hơn thế nữa, hệ prebiotic kép 2’-FL HMO và FOS hỗ trợ các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa của trẻ phát triển, giúp tăng cường sức đề kháng, giúp bé phát triển tốt hơn.
Sữa có bổ sung 2’-FL HMO: Hàm lượng 2’-FL HMO cần nhiều hay cần vừa đủ và chất lượng?
Tuy nhiên, câu hỏi tiếp theo được đặt ra là: Vậy nên bổ sung bao nhiêu 2’-FL HMO là phù hợp và tối ưu cho sự phát triển của trẻ đồng thời giúp tăng cường sức đề kháng cho bé? Sau nhiều năm nghiên cứu lâm sàng các nhà khoa học đã chỉ ra rằng mẹ chỉ nên chọn cho con mình những loại sữa có bổ sung 2’-FL HMO với hàm lượng vừa đủ, không cần nhiều quá.
Theo kết quả từ nghiên cứu của tiến sĩ Barbara J. Marriage được đăng trên tạp chí Tiêu Hóa và Dinh Dưỡng (Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition), trẻ em dùng sữa công thức chứa 2’-FL HMO 0,2g/l hay 1g/l đều tăng trưởng về chiều cao, cân nặng, chu vi vòng đầu tương tự nhau giữa nhóm trẻ bú sữa mẹ và nhóm trẻ dùng sữa công thức có chứa 2’-FL HMO với các hàm lượng trên. Số lượng không quan trọng bằng chất lượng, với hàm lượng vừa đủ này, sự tăng trưởng của trẻ (thể hiện qua việc trẻ phát triển hoàn thiện, trẻ khỏe mạnh hơn và nhạy bén trong việc học hỏi…) không cần thiết phải bổ sung hàm lượng 2’-FL HMO nhiều hơn.
Như vậy, hàm lượng 2’-FL HMO bổ sung vào sữa công thức không nhất thiết phải nhiều, mà cần tối ưu là đủ. Khi chọn sữa cho trẻ ngoài việc trong thành phần có bổ sung 2’-FL HMO còn cần chú ý đến sự đầy đủ của các dưỡng chất được bổ sung để mang đến hiệu quả trọn vẹn hơn cho trẻ thay vì tập trung chọn “số nhiều”.
Tác giả: Bs CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp - Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam